Beled Suresi - 8-20 . Ayet Tefsiri

Ayet


  • اَلَمْ نَجْعَلْ لَهُ عَيْنَيْنِۙ
    ﴿٨﴾
  • وَلِسَاناً وَشَفَتَيْنِۙ
    ﴿٩﴾
  • وَهَدَيْنَاهُ النَّجْدَيْنِۚ
    ﴿١٠﴾
  • فَلَا اقْتَحَمَ الْعَقَبَةَؗ
    ﴿١١﴾
  • وَمَٓا اَدْرٰيكَ مَا الْعَقَبَةُؕ
    ﴿١٢﴾
  • فَكُّ رَقَبَةٍۙ
    ﴿١٣﴾
  • اَوْ اِطْعَامٌ فٖي يَوْمٍ ذٖي مَسْغَبَةٍۙ
    ﴿١٤﴾
  • يَتٖيماً ذَا مَقْرَبَةٍۙ
    ﴿١٥﴾
  • اَوْ مِسْكٖيناً ذَا مَتْرَبَةٍؕ
    ﴿١٦﴾
  • ثُمَّ كَانَ مِنَ الَّذٖينَ اٰمَنُوا وَتَوَاصَوْا بِالصَّبْرِ وَتَوَاصَوْا بِالْمَرْحَمَةِؕ
    ﴿١٧﴾
  • اُو۬لٰٓئِكَ اَصْحَابُ الْمَيْمَنَةِؕ
    ﴿١٨﴾
  • وَالَّذٖينَ كَفَرُوا بِاٰيَاتِنَا هُمْ اَصْحَابُ الْمَشْـَٔمَةِؕ
    ﴿١٩﴾
  • عَلَيْهِمْ نَارٌ مُؤْصَدَةٌ
    ﴿٢٠﴾

Meal (Kur'an Yolu)


﴾8-9﴿
Ona iki göz, bir dil, iki dudak vermedik mi?
﴾10﴿
Ve ona iki yolu göstermedik mi?
﴾11﴿
Fakat o, sarp yolu göze alamadı.
﴾12﴿
O sarp yol nedir, bilir misin?
﴾13﴿
Köle âzat etmektir.
﴾14-16﴿
Veya bir kıtlık gününde yakını olan bir yetimi yahut aç açık bir yoksulu ­doyurmaktır.
﴾17﴿
Sonra iman edip birbirlerine sabrı tavsiye edenlerden ve acımayı öğütleyenlerden olmaktır.
﴾18﴿
İşte bunlar hakkın ve erdemin yanında olanlardır.
﴾19﴿
Âyetlerimizi inkâr edenler ise bâtılın ve erdemsizliğin yanında olanlardır.
﴾20﴿
Onların hakkı, üzerlerine kapatılmış bir ateştir.

Tefsir (Kur'an Yolu)


İnsana lutfedilen duyu organlarından söz edildikten sonra ona, “iki yol”un da gösterildiği belirtilmektedir. Duyu organları dış dünyadan bilgi edinme araçlarıdır; “iki yol” ise genellikle “iyilik ve kötülük yolları” olarak açıklanmış olup bu ifade insanın, olgular ve eylemler üzerine “doğru-yanlış, iyi-kötü” şeklinde hüküm verme ve tercihte bulunma yetenekleriyle donatıldığı anlamına gelir. Böylece bu iki kısa âyette veciz bir üslûpla Allah Teâlâ’nın insana bilgi edinme, düşünüp yargıda bulunma ve seçim yapma yetenekleri lutfederek bu yetenekleriyle onu yeryüzünün en seçkin varlığı halinde yarattığı anlatılmaktadır. Bu yetenekler aynı zamanda insanın bir ödev ve sorumluluk varlığı olmasını da gerektirmiştir. İşte 11. âyette bu sorumluluğu yerine getirmeyenler, bu zahmeti göze alıp iyilikler yolunu seçmeyenler kınanmakta; ardından da o dönem toplumunun en ağır sorunları ve bunlarla ilgili başlıca ödevler sıralanmaktadır. 13-17. âyetlerde veciz şekilde anlatıldığı üzere o dönemin en ağır insanî sorunları kölelik, yoksulluk ve merhametsizlikti. O dönem için çareler ise köleleri özgürlüklerine kavuşturmak, yetimi ve yoksulu doyurmak, birbirine sabırlı ve merhametli olmayı tavsiye etmekti. İslâm’ın sosyal ahlâkının kapsamlı bir özeti olan bu ifadeler, eski deyimiyle tahdîdî değil tâdâdîdir; yani sınırlayıcı değil, örnek göstericidir. Kuşkusuz iyilikler imanla birlikte değer kazanacağı için 17. âyette inananlardan olma şartı da getirilmiştir. Buradaki “inanma”, “yapılan iyiliğin faydasına ve gerekliliğine inanma” olarak da yorumlanmıştır (bk. Şevkânî, V, 521). Rivayete göre Hakîm b. Hizâm adlı bir sahâbî, Hz. Peygamber’e, “Yâ Resûlellah! Vaktiyle ben Câhiliye döneminde sadaka verir, köleleri özgürlüklerine kavuşturur, akrabalarımla yakından ilgilenir, buna benzer iyilikler yapardım. Bunlardan sevap kazandım mı, ne dersiniz?” diye sorunca Hz. Peygamber, “Müslüman oldun ve artık bütün o iyiliklerinin sevabını alacaksın” buyurmuşlardır (Müsned, III, 402). 18. âyet iyilik ve doğruluğun, iyi müslüman olmanın sözde değil, yukarıdaki âyetlerde çerçevesi çizilen bir inanç, zihniyet ve yaşayışta olduğunu göstermektedir. Allah’ın âyetlerinin gösterdiği yol budur. Allah’ın âyetlerini inkâr edenler ise bu yoldan da sapmış olacakları için 19. âyette onlar, “bâtılın ve erdemsizliğin yanında olanlar” diye anılmıştır; son âyette de bunların nihaî âkıbeti hatırlatılmıştır.


Kaynak : Kur'an Yolu Tefsiri Cilt:5 Sayfa:626-627
Beled Suresi Ayet Listesi
Sesli ve Görüntülü Yayınlar
  • Diyanet TV

  • Diyanet Kur'an Radyo

  • Diyanet Radyo

  • Diyanet Haber

  • Diyanet Yayınları