Kur'an ,Meal ve Tefsir Okuma Alanı. Seslendirmek istediğiniz ayetin üzerine çift tıklayınız.

Vâkıa Suresi

535
27 . Cüz
17
Ayet
يَطُوفُ عَلَيْهِمْ وِلْدَانٌ مُخَلَّدُونَۙ
١٧
بِاَكْوَابٍ وَاَبَارٖيقَ وَكَأْسٍ مِنْ مَعٖينٍۙ
١٨
لَا يُصَدَّعُونَ عَنْهَا وَلَا يُنْزِفُونَۙ
١٩
وَفَاكِهَةٍ مِمَّا يَتَخَيَّرُونَۙ
٢٠
وَلَحْمِ طَيْرٍ مِمَّا يَشْتَهُونَؕ
٢١
وَحُورٌ عٖينٌۙ
٢٢
كَاَمْثَالِ اللُّؤْلُؤِ۬ الْمَكْنُونِۚ
٢٣
جَزَٓاءً بِمَا كَانُوا يَعْمَلُونَ
٢٤
لَا يَسْمَعُونَ فٖيهَا لَغْواً وَلَا تَأْثٖيماًۙ
٢٥
اِلَّا قٖيلاً سَلَاماً سَلَاماً
٢٦
Meal
Çevrelerinde kaynaktan doldurulmuş testiler, ibrikler ve kadehlerle sonsuza dek hizmet sunacak gençler dolaşır. 17-18﴿ Bundan dolayı ne baş ağrısına tutulurlar ne de sarhoş olurlar. 19﴿ Beğendikleri meyvelerle, 20﴿ Ve canlarının çektiği kuş etleriyle. 21﴿ Güzel gözlü hûriler; 22﴿ Saklı inciler misali. 23﴿ Yaptıklarının karşılığı olarak. 24﴿ Orada ne boş bir söz işitirler ne de günaha sokacak bir şey. 25﴿ Sadece şu söz: “Size esenlikler, size mutluluklar!” 26﴿

Tefsir

“Mukarrebûn” (Allah’a en yakın olanlar) diye nitelenen “es-sâbikûne’s-sâbikûn” (önde olanlar, o önde olanlar) grubu ile “Allah ve resulüne ilk iman edenler, ilk muhacirler, iki kıbleye doğru da namaz kılmış sahâbîler” şeklinde belirli kimselerin kastedildiği yorumları yapılmış olmakla beraber, İbn Atıyye esasen âyetin dünyada iken iyilik yapma ve kötülüklerden sakınma hususunda öncü konumunda olan ve âhiret mutluluğunda da en önde olmayı hak eden bütün insanları kapsadığını belirtir (diğer yorumlarla birlikte bk. Taberî, XXVII, 170-171; İbn Atıyye, V, 240; Şevkânî, V, 172). 13. âyette geçen ve “çoğu” diye tercüme edilen sülle kelimesi “az olsun çok olsun insan topluluğu”nu ifade eden bir kelimedir. Buna göre âyeti “bir kısmı öncekilerdendir” şeklinde çevirmek mümkündür. Fakat sonrakilerden söz eden 14. âyette “birazı” dendiği için buna da “çoğu” anlamı verilmiştir. Burada Kur’an’ın muasırları ve sonrasını kapsayan bir tasniften söz edildiği kabul edilirse, “sâbikûn”dan çoğunun öncekilerden olduğunu izah kolaylaşır; zira bu grubun öncüleri sahâbe-i kirâmdır. Bu tasnifin geçmiş ümmetleri de kapsadığı kabul edildiğinde ise, gelip geçmişlerden “sâbikûn”un çokluğu, bütün peygamberleri içine almasıyla izah edilebilir (İbn Atıyye, V, 241). 15-26. âyetlerde ve daha sonra da 28-37. âyetlerde cennet nimetiyle ödüllendirilecek ve onurlandırılacak kimseleri bekleyen hayata ilişkin canlı tasvirlere yer verilmektedir. 17. âyette, dünyadaki tasavvurlarımıza göre hatıra gelebilecek bir soruya cevap verilmekte; cennette dünyada olduğu gibi bir kısım insanların diğerlerine hizmet vermesinin söz konusu olmayacağı, cennetle ödüllendirilen herkesin “hizmet edilen” konumunda bulunacağı, ikramları sunmak üzere –sonsuza dek genç kalacak– hizmetçiler tahsis edileceği bildirilmektedir (başka yorumlarla birlikte bk. Şevkânî, V, 173-174). 19. âyetteki cennet içkilerinin içenlere baş ağrısı vermeyeceğine dair ifade “toplantıları dağıtılmaz, ağızlarının tadını kaçıracak bir durumla karşılaşmazlar”, aynı içkinin sarhoşluk vermeyeceğine dair ifade ise “içtikleri tükenmez” mânalarıyla da açıklanmıştır (İbn Atıyye, V, 242; cennet ve nimetleri hakkında bilgi ve değerlendirme için bk. Bakara 2/25; Zuhruf 43/68-73; M. Süreyya Şahin-Bekir Topaloğlu, “Cennet”, DİA, VII, 374-386).
27-40
Ayet
وَاَصْحَابُ الْيَمٖينِ مَٓا اَصْحَابُ الْيَمٖينِؕ
٢٧
فٖي سِدْرٍ مَخْضُودٍۙ
٢٨
وَطَلْحٍ مَنْضُودٍۙ
٢٩
وَظِلٍّ مَمْدُودٍۙ
٣٠
وَمَٓاءٍ مَسْكُوبٍۙ
٣١
وَفَاكِهَةٍ كَثٖيرَةٍۙ
٣٢
لَا مَقْطُوعَةٍ وَلَا مَمْنُوعَةٍۙ
٣٣
وَفُرُشٍ مَرْفُوعَةٍؕ
٣٤
اِنَّٓا اَنْشَأْنَاهُنَّ اِنْشَٓاءًۙ
٣٥
فَجَعَلْنَاهُنَّ اَبْكَاراًۙ
٣٦
عُـرُباً اَتْـرَاباًۙ
٣٧
لِاَصْحَـابِ الْيَمٖينِؕࣖ
٣٨
ثُلَّةٌ مِنَ الْاَوَّلٖينَۙ
٣٩
وَثُلَّةٌ مِنَ الْاٰخِرٖينَؕ
٤٠
Meal
Amel defteri sağından verilenler; ne mutlu o sağından verilenlere! 27﴿ Onlar dalbastı kiraz ve meyve yüklü muz ağaçları arasında; 28-29﴿ Kesintisiz gölgeler altında; 30﴿ Çağlayanların kenarında; 31﴿ Bitip tükenmeyen ve yasaklanmayan bol meyveler arasında; 32-33﴿ Kabartılmış döşekler üzerinde (olacaklar). 34﴿ Şüphesiz biz onları (eşlerini) yepyeni bir yaratılışla yaratmışızdır. 35﴿ Onları bâkire, eşlerine sevgiyle bağlı ve yaşıt kılmışızdır. 36-37﴿ Bütün bunlar, hakkın ve erdemin yanında olanlar içindir. 38﴿ Onların bir kısmı öncekilerdendir; 39﴿ Bir kısmı da sonrakilerdendir. 40﴿

Tefsir

Hakkın ve erdemin yanında olanları bekleyen âhiret nimetlerine ilişkin bazı ayrıntılı bilgiler verilmektedir. 39-40. âyetlerde, 13-14. âyetlerdekinden farklı olarak hem öncekiler hem de sonrakiler için “bir çoğu” anlamı verilen sülle kelimesi kullanılmıştır. 14. âyette sâbikūnun “az” olmasının ifade edilmesi bir yandan bu mertebeye erişmenin zorluğunu belirtirken diğer yandan da iyi davranışlar için yarışmaya özendirme amacı taşımaktadır. Burada ise sâbikûna göre bir alt derecede bulunacak müminlerin hemen bütün nesillerde çoğunluğu teşkil edeceğine işaret edilmiş olup olayın tabiatına uygun olan da budur (Derveze, III, 103-104, 106).

28. âyette geçen ve “dalbastı kiraz” olarak çevrilen tamlama daha çok Arabistan kirazının dikensiz olanı manasıyla açıklanır (bu tercihin izahı için bk. Elmalılı, VII, 4706-4707). 29. âyette geçen tamlama müfessirlerin çoğunluğunca “meyve yüklü muz ağaçları” diye anlaşılmış olmakla beraber başka ağaç tasvirleri de yapılmıştır (başka açıklamalar için bk. Şevkânî, V, 177). 34. âyet daha çok “Kabartılmış döşekler üzerinde (olacaklar)” diye anlaşılmıştır. Birçok müfessir ise –müteakip âyetlerin ifadesi ile Hz. Peygamber’in cennet ehli kadınların genç ve aynı yaşta olacakları ve hep öyle kalacakları yönündeki açıklamalarını dikkate alarak– bunu “ve mertebeleri yükseltilmiş eşleriyle birlikte olacaklar” şeklinde yorumlamıştır (Zemahşerî, IV, 58-59; İbn Atıyye, V, 244-245).

35 ve 61. âyetler, âhiret hayatında insanların ve eşlerinin hangi biçimde olacağı hususunda önemli bir ilkeyi hatırlatmaktadır: Yüce Allah orada herkesi oraya mahsus bir biçimde yeniden yaratacak, –âyetin ifadesiyle– “inşâ” edecektir; bizim bu dünyadaki tasavvurlarımızla bunun mahiyetini bilmemiz, anlamamız mümkün değildir. Şu halde oraya ilişkin olarak verilen diğer bilgi ve ayrıntıları hep bu ilke ışığında düşünmek gerekir. Buna göre öyle anlaşılıyor ki, âyet ve hadislerde cennet hayatı anlatılırken gençlik, bâkirelik, aynı yaşlarda olma gibi özelliklerden söz edilmesindeki amaç mahiyet bilgisi vermek değil, oradaki nimetlerin, dünya nimetleri gibi gelip geçici olmadığını, dolayısıyla insanların bunlardan mahrum kalıp tekrar elde edebilmek için özlem ve hasret hissetmeyecekleri yahut paylaşma kaygısı, kıskançlık ve birbirlerini çekememe gibi olumsuz durumların söz konusu olmayacağını belirtmek, bu hayatta gerçekleşmesi mümkün olmayan istek, özlem ve hayallerin, kısacası mükemmelliğin ve tam mânasıyla mutluluğun ancak orada bulunabileceğini somut bir anlatıma kavuşturmaktır.

Dipnot

Kur'an Yolu Tefsiri Cilt: 5 Sayfa: 221-222
41-56
Ayet
وَاَصْحَابُ الشِّمَالِۙ مَٓا اَصْحَابُ الشِّمَالِؕ
٤١
فٖي سَمُومٍ وَحَمٖيمٍۙ
٤٢
وَظِلٍّ مِنْ يَحْمُومٍۙ
٤٣
لَا بَارِدٍ وَلَا كَرٖيمٍ
٤٤
اِنَّهُمْ كَانُوا قَبْلَ ذٰلِكَ مُتْرَفٖينَۚ
٤٥
وَكَانُوا يُصِرُّونَ عَلَى الْحِنْثِ الْعَظٖيمِۚ
٤٦
وَكَانُوا يَقُولُونَ اَئِذَا مِتْنَا وَكُنَّا تُرَاباً وَعِظَاماً ءَاِنَّا لَمَبْعُوثُونَۙ
٤٧
اَوَاٰبَٓاؤُ۬نَا الْاَوَّلُونَ
٤٨
قُلْ اِنَّ الْاَوَّلٖينَ وَالْاٰخِرٖينَۙ
٤٩
لَمَجْمُوعُونَ اِلٰى مٖيقَاتِ يَوْمٍ مَعْلُومٍ
٥٠
Meal
Amel defteri solundan verilenler; ne bedbaht o solundan verilenler! 41﴿ İçlerine işleyen bir ateş ve kaynar su içindedirler. 42﴿ Serin ve rahatlatıcı olmayan, kapkara bir duman gölgesindedirler. 43-44﴿ Çünkü daha önce onlar hazlarına tutsak olmuşlardı. 45﴿ O büyük günah üzerinde ısrar ediyorlardı. 46﴿ Şöyle diyorlardı: “Sahi biz, ölüp de toprak ve kemik yığını haline gelmişken yeniden mi diriltilecekmişiz? 47﴿ Üstelik gelip geçmiş atalarımız da mı?” 48﴿ De ki: “Hem öncekiler hem sonrakiler; 49﴿ Bilinen bir günün belirlenmiş bir vaktinde mutlaka bir araya getirilecekler!” 50﴿

Tefsir

41, 42, 43, 44, 45, 46, 47, 48, 49, 50, 51, 52, 53, 54, 55, 56 nolu ayetlerin tefsiri bir sonraki sayfada verilmiştir.